Umferðaröngþveiti skapaðist þegar fjöldi gangandi vegfarenda og ökumanna góndi upp í loft eins og „dáleiddar hænur“. Umferðin var stopp á meðan bandarísk flugsveit lék listir sínar yfir Reykjavíkurflugvelli.
Þetta var í júlímánuði árið 1965. Þá var í lagi að bregða á leik við Reykjavíkurflugvöll án þess að glundroði og uppþot yrði í borgarstjórn. Listflugsveit bandaríska flotans, Bláu englarnir (Blue Angels), var í fyrsta leiðangri sínum um Evrópu og var á leiðinni á flugsýninguna í París.
Sveitin sýndi listir sínar yfir Reykjavíkurflugvelli af því tilefni en fresta þurfti sýningunni þann 7. júlí „vegna þess að skýjahæð var of takmörkuð. Flugfélag íslands [sem stendur að heimsókn flugsveitarinnar] vann að því allan seinnipartinn í gær að fá dvöl sveitarinnar framlengt um einn dag og tókst sam komulag um það í gærkvöldi,“ sagði í Alþýðublaðinu þann 8. júlí 1965.
Veðurskilyrði voru betri í Reykjavík daginn eftir og biðu borgarbúar spenntir eftir tilkynningu í hádegisútvarpinu þann 8. júlí um sýningartíma. Jú, klukkan 18:30 átti flugsveitin að fljúga yfir Reykjavíkurflugvöll.
Skoðuðu undrið út um bílgluggann
Laugardaginn 10. júlí birtist í Vísi stórkostlega skrifuð lýsing á sýningunni, eða öllu heldur lýsing á áhorfendum. Vitna ég hér í Vísisgreinina:
„Stundvíslega klukkan 18:30 litu þu?sundir Reykvíkinga nær samstundis til lofts er tvær af „Tiger“ ve?lum Bla?u Englanna komu flju?gandi u?r sitt hvorri a?ttinni niður að Fossvogi og skildu eftir sig ti?gulegan reykjamo?kk. Þa? stuttu stund er þær na?lguðust hvor aðra jo?kst spenna a?horfenda, unz þær mættust yfir Fossvogi þutu svo burt hver fra? annarri og veltu se?r þrja?r veltur,“ sagði þar.
„Flestir voru staddir a? Öskjuhli?ðartoppnum þegar sy?ningin ho?fst, en margir ho?fðu ekki komizt leiðar sinnar og urðu að la?ta se?r nægja að skoða undrið u?t um bílgluggann, staddir í umferðarko?s a? Hringbrautinni.“ Þó að ljósmyndirnar af umferðinni séu fáar má þó glögglega sjá að hún var þétt og höfðu bílstjórar ekki svigrúm til að færa sig hænufet.
Undarlegar tilfinningar
„Þegar ve?larnar mættust fyrst hafa eflaust einhverjir fengið fyrir hjartað, en u?tlitið a?tti eftir að verða svartara,“ stóð í greininni og svo kom þessi líka stórgóða lýsing á andrúmsloftinu:
„Þeim leið til dæmis ekki vel i? Nautho?lsvi?kinni er þeir sa?u allt i? einu eina þotuna koma hljo?ðlaust u?r so?lara?tt flju?ga u?t a? hlið og stefna beint a? a?horfendaskarann.
Nokkrir o?skruðu en ein kona þo? allra hæst, þo?tt flugmaðurinn bjargaði se?r burt með þrumugny? a? si?ðasta augnabliki.
Unglingsmaður nokkur hafði staðið stífur og hrærður yfir þessu afreki og sagði ekki annað en „Djo?fullinn, maður“, þegar engillinn sveif fra?.
Sto?r ho?pur manna var samankominn úti i? „eyjunni“ a? miðjum flugvellinum og minnti helzt a? da?leiddar hænur, er þeir sveigðu ho?fuðið ha?ttbundið og jafnt.“
Óhemjulegt safn blótsyrða
Ekki kemur fram hver skrifaði svona skemmtilega en hafi einhver um það hugmynd væri gaman að fá af því veður. En áfram hélt snilldin:
„Og þu?sundirnar í Öskjuhli?ðinni bærðu ho?fuðin sem sto?r í vindi.
O?hemjulegt safn ly?singarorða og blo?tsyrða mettuðu loftið — nú fer maður loks að skilja hvernig umhorfs hefur verið þegar flugve?l flaug fyrsta sinn yfir Reykjavi?k.
Þegar líða to?k a? sy?ninguna voru y?msir komnir með ha?lsri?g og jafnbra?tt sem ameri?sku þotuflugmennirnir ho?fðu komið voru þeir horfnir. Stutta stund var sem menn væru eili?tið vankaðir, en a?ttuðu sig síðan og ho?fst þa? si?ðari hluti ævinty?rsins.“
Sýningin sjálf var nokkuð löng, eða hátt í 20 mínútur. Það sem tók við að sýningu lokinni var ekki nálægt því eins áhugavert og englarnir.
Bílflautuþjóðkór varð til
„Eitthvað gekk mo?nnum illa að koma se?r burtu og virðulegir go?ðborgarar með hatta sa?tu o?þolinmo?ðir i? bílum si?num og neyttu si?ðasta u?rræðis þess bi?lstjo?ra, er lent hefur i? ko?s, að þeyta flautuna sem fastast.
Þegar fjo?rir bílar ho?fðu leikið flautukvartett um stund smitaði hljo?mlistara?huginn og æ fleiri to?ku undir. Bi?lstjo?rarnir mynduðu „bi?lflautuþjo?ðko?r“ og le?ku le?tt lo?g fyrir þa? sem voru svo heppnir að mæta aðeins a? Iðunnarsko?m [sjá mynd fyrir neðan] og ga?tu því skotizt allar torfærur a? tveim jafnfljo?tum.
Í þrja? stundarfjo?rðunga eftir lok sy?ningarinnar var umferðarkerfi borgarinnar ekki a? re?ttum kili. En fa?ir le?tu það a? sig fa?, þvi? það er ekki a? hverjum degi, sem sli?k hersveit kemur í heimso?kn. Er Bla?u Englarnir ho?fðu lokið sy?ningunni yfir Reykjavi?k he?ldu þeir til Keflavi?kur og gerðu þar nokkuð sem marga hefði fy?st að sja?: þeir lentu allir samti?mis, sex flugmenn a? jafn mo?rgum þotum.“
Þannig greindi blaðamaður Vísis frá þessari einstöku sýningu en þess má til gaman geta að í þessari sömu reisu flugsveitarinnar til Evrópu voru sambærilegar sýningar í Finnlandi, Danmörku, Hollandi og á Englandi. Aðalatriðið var þó sýningin í París en lesa má nánar um ferðina sem farin var í júlí 1965 á vef flugsveitarinnar.
Var þetta áhugavert að þínu mati? Þá gætu þessar greinar höfðað til þín :
„Gullfaxi með nýstárlegan farm“
Woodstock og umferðaröngþveitið mikla
Þegar Ölfusárbrúin brast
?Hvað finnst þér, lesandi góður? Smelltu hér til að skapa umræður við Facebookfærslu þessarar greinar! Og endilega láttu þér „líka“ við okkur á Facebook til að missa ekki af fréttum úr bílaheiminum.
