Þriðjudagur, 19. ágúst, 2025 @ 5:26
Bílablogg
Advertisement
  • Heim
  • Greinar
    • Bílaframleiðsla
    • Bílaheimurinn
    • Bílasagan
    • Bílasýningar
    • Fornbílar
    • Fréttatilkynning
    • Hugmyndabílar
    • Mótorsport
    • Tækni
    • Umferð
  • Okkar álit
    • Atvinnubílar
    • Fólksbíll
    • Jeppi
    • Skutbíll
    • Sportjeppar
  • Myndbönd
  • Um okkur
  • Samband
Ekkert fannst
Skoða allt
  • Heim
  • Greinar
    • Bílaframleiðsla
    • Bílaheimurinn
    • Bílasagan
    • Bílasýningar
    • Fornbílar
    • Fréttatilkynning
    • Hugmyndabílar
    • Mótorsport
    • Tækni
    • Umferð
  • Okkar álit
    • Atvinnubílar
    • Fólksbíll
    • Jeppi
    • Skutbíll
    • Sportjeppar
  • Myndbönd
  • Um okkur
  • Samband
Bílablogg
Ekkert fannst
Skoða allt
Bílablogg
Ekkert fannst
Skoða allt

Hvernig fjölliða-fjöðrun virkar

Jóhannes Reykdal Höf: Jóhannes Reykdal
01/11/2022
Flokkar: Tækni
Lestími: 5 mín.
289 18
0
147
DEILINGAR
1.3k
SMELLIR
Deila á FacebookDeila á Twitter

Hvernig fjölliða-fjöðrun virkar

Sennilega er fjöðrunin einn flóknasti þátturinn í uppbyggingu bíls, fjöðrun er líka það sem margir kaupendur bíla eiga erfitt að átta sig á. Fjöðrun gegnir mikilvægu hlutverki í stöðugleika ökutækis og þægindum sem hún veitir farþegum, og þess vegna er alveg við hæfi að koma með lýsingu á hvernig hún virkar.

Hins vegar, þar sem þetta er frekar flókið, verðum við að taka einn þátt í einu.

Þessi grein mun fjalla um hina vinsælu fjölliðafjöðrun sem er algeng í bílum í dag. En fyrst, aðeins nánar almennt um fjöðrun.

Í upphafi var fjöðrun í bílum mjög einföld, heill öxull sem var tengdur við blaðfjaðrir . Gallinn á þessu var að ef að hjól öðru megin á bílnum fór td upp á stein þá hallaðist öxullinn og veggrip hjólanna varð minna því á þeirri hliða sem var á veginum þurfti ytri brún dekkjanna að sjá um veggripið.

Í grundvallaratriðum táknar fjöðrun samsetningu tenginga, gorma og höggdeyfa sem tengir yfirbyggingu bíls við hjólin. Eins og fyrr segir eru fjöðrun mikilvæg í meðhöndlun og hemlun bíls, en einnig lykilþáttur í ökutæki þegar kemur að þægindum fyrir bæði ökumann og farþega.

Hér má sjá 4 algengar gerðir fjöðrunar í bílum. Lengst til vinstri er MacPherson gormafjöðrun sem er lang algengasta fjöðrun á framhjólum í bílum í dag. Næst eru tvöfaldar klofaspyrnur, sem er einnig notuð á framhjólum á mörgum bílum. Þriðja er fjölliðafjöðrun sem við ætlum að skoða aðeins nánar í þessari grein og loks er fjöðrun með eltiörmum.
Fjöðrunum er oft skipt í tvo meginflokka, háð og óháð, hugtök sem vísa til getu andstæðra hjóla til að hreyfast óháð hvert öðru. Þriðji, minna vinsæll valkostur, er hálfháð fjöðrun þar sem gagnstæð hjól geta ekki hreyfst sjálfstætt, en eru ekki stíft fest við hvert annað.

Í hnotskurn, háð fjöðrun neyðir hjól til að samþykkja sama hallahorn (hornið á milli lóðrétta áss hjólsins og lóðrétta áss ökutækisins) og hitt hjólið. Sjálfstæð fjöðrun gerir aftur á móti einu hjóli kleift að hreyfast frjálslega og óhindrað af hinu andstæða.

Það er athyglisvert að jafnvel þó að sumar gerðir af sjálfstæðri fjöðrun séu með einhvers konar tengihluti, eins og sveiflustöng, eru þær samt flokkaðar sem sjálfstæðar.

Fjölliða fjöðrunin

Myndin hér að ofan sýnir grunnatriði fjölliða fjöðrunar, allir armar eru með snúningi á báðum endum.

Fjölliða fjöðrun byggir í raun á tvöfaldri klofafjöðrun og notar þrjá eða fleiri hliðararma og einn eða einn eða fleiri langsum arma, sem þurfa ekki að vera jafnlangir og hægt er að halla þeim frá upphaflegri.

Hver armur er með kúlulaga lið eða gúmmífóðringu í hvorum enda, sem veldur því að þeir „virka“ í spennu og þjöppun en bogna ekki.

Eins og fram kemur hér eru armarnir sameinaðir efst og neðst á spindilfestingunni. Þegar þessi spindill snýst til að stýra bílnum, breytir þessi aðgerð í raun fyrirkomulagi fjöðrunar með því að toga í alla fjöðrunararmana, þar sem snúningskerfi fjöðrunar eru hönnuð til að leyfa þetta.

Fjölliðafjöðrun er notuð á fram- og afturfjöðrun, en í tilfelli fjöðrunar að framan er hún með togstöng sem tengist við stýrið, eða stýrisvélina.

Hinsvegar er fjöldi bíla með MacPherson gormafjöðrun að framan en fjölliðafjöðrun að aftan.

Þar sem það er ekki ein algild uppsetning á fjölliða fjöðrun í bílgreininni, hafa margir stærri bílaframleiðendanna sína eigin hönnun. Sumar BMW uppsetningar líta út eins og bókstafurinn Z og eru með fjóra liði, en fjölliðafjöðrun Honda er sem dæmi eins og tvöföld klofspyrnufjöðrun en með viðbættum fimmta stjórnarmi.

Framfjöðrun Audi A4 er einnig með fjórum liðum og hún er einstaklega lík fjöðrun sem byggir á tvöfaldri klofspyrnufjöðrun.

Þá er fjöðrun hjá Hyundai sem er með 5-liða kerfi að framan og aftan. Framfjöðrunin er með tveimur efri tenginum, tveimur neðri stöngum og togstöng, en í afturfjöðruninni eru tvö efri tengi, neðra tengi, eltiliður og „innskeifni-stýring“.

Kostir og gallar

Litið er á fjölliðafjöðrunina sem besta sjálfstæða kerfið fyrir fjöldaframleiðslubíla vegna þess að það býður upp á bestu málamiðlanir milli meðhöndlunar og rýmis annaravegar og þæginda og aksturseiginleika hins vegar.

Þar að auki, vegna þess að slík fjöðrun gerir ökutæki sveigjanlegra í akstri, er þetta líka mjög góð lausn í akstri í torfærum.

Fjölliðafjöðrun er einnig hagstæð fyrir hönnuðinn sem getur breytt einni breytu í fjöðruninni án þess að hafa áhrif á alla samsetninguna. Þetta er mikill munur samanborið við tvöfalda klofspyrnufjöðrun.

Eins og með alla góða hluti er fjölliðafjöðrun kostnaðarsöm og flókin í hönnun og framleiðslu.

Komin í dag í flesta venjulega bíla

Hins vegar, vegna stöðugra tækniframfara, hefur fjölliðafjöðrun færst úr lúxusbílum yfir í hinn almenna bíl. Eitt þeirra fyrirtækja sem vinna að ódýrri hönnun fjölliða er Magneti Marelli, birgir og bakhjarl F1 liðs Ferrari.

Fyrirtækið kom upp fyrir nokkrum árum með „FLECS“ (Flexible Link Elevated Compliance Suspension), hönnun sem byggir á neðri stjórnarmi með sveigjanlegum blöðum á lengdina.

Með því að deila teygjuhreyfingum á milli fóðringa og tengja þýðir að hægt er að fækka stýriörmum fjöðrunar, sem leiðir til beins kostnaðarsparnaðar.

Að auki eru fóðringarnar sjálfar, fyrir utan eina samhæfa fóðringu, tiltölulega einfaldir íhlutir sem eru til uppi í hillu hjá mörgum framleiðendum.

Fyrri grein

Munum eftir þurrkublöðunum

Næsta grein

GMC Hummer rafbílar „uppseldir í tvö ár eða lengur“

Jóhannes Reykdal

Jóhannes Reykdal

Ritstjóri og blaðamaður

Svipaðar greinar

Allt stefnir í að bílasýningin í Munchen í september verði enn stærri en áður

Allt stefnir í að bílasýningin í Munchen í september verði enn stærri en áður

Höf: Jóhannes Reykdal
01/08/2025
0

Núna eru franar að berast fleiri fréttir af bílsýningunni í Munchen sem stendur yfir frá 9. Til 14. September. IAA...

Stellantis og Renault hætta við vetnisbíla – en BMW, Hyundai og Toyota halda áfram að skuldbinda sig

Stellantis og Renault hætta við vetnisbíla – en BMW, Hyundai og Toyota halda áfram að skuldbinda sig

Höf: Jóhannes Reykdal
30/07/2025
0

Bílaframleiðendur hafa skoðað tækni vetniseldsneytis sem raunhæfan valkost við rafknúin ökutæki. En þar sem Stellantis og Renault hætta við vetnisáætlanir...

Tesla hleypir af stokkunum tilraunaverkefni með Robotaxi með allt að 20 Model Y bílum í Texas

Tesla hleypir af stokkunum tilraunaverkefni með Robotaxi með allt að 20 Model Y bílum í Texas

Höf: Jóhannes Reykdal
19/07/2025
0

Þann 22. júní 2025 hleypti Tesla formlega af stokkunum tilraunaverkefni sínu með Robotaxi í Austin í Texas í Bandaríkjunum, og...

Chevrolet Corvette ZR1X árgerð 2026 kemur með 1.250 hestöflum

Chevrolet Corvette ZR1X árgerð 2026 kemur með 1.250 hestöflum

Höf: Jóhannes Reykdal
18/06/2025
0

Corvette ZR1X árgerð 2026 hefur verið kynnt og verður með næstum ótrúlegum 1.250 hestöflum frá háþróaðri blendings drifrás sinni. LT7...

Næsta grein
GMC Hummer rafbílar „uppseldir í tvö ár eða lengur“

GMC Hummer rafbílar „uppseldir í tvö ár eða lengur“

Umræður um þessa grein

Greinaflokkar

  • Aðsent
  • Bílaframleiðsla
  • Bílaheimurinn
  • Bílasagan
  • Bílasýningar
  • Fornbílar
  • Fréttatilkynning
  • Hugmyndabílar
  • Kynning
  • Mótorsport
  • Ritstjórn
  • Tækni
  • Umferð

Tögg

Cadillac Eldorado e power Hyundia Ioniq 6 klassík lögreglubílar mahindra Rafgmagnsbíll rafhlöður rafmagn Rafmagnsbíll Shanghai sjúkrabílar tata World car of the year

Óháður bílavefur

Bílablogg.is er sjálfstætt starfandi fjölmiðill sem skrifar með þarfir lesenda í huga. Við leggjum metnað okkar í að reynsluaka nýjum bílum og flytja fréttir af því helsta sem er að gerast í bílaheiminum, bæði heima og erlendis.

Greinar

  • Bílaframleiðsla
  • Bílaheimurinn
  • Bílasagan
  • Bílasýningar
  • Fornbílar
  • Hugmyndabílar
  • Mótorsport
  • Tækni
  • Umferð
  • Bílaframleiðsla
  • Bílaheimurinn
  • Bílasagan
  • Bílasýningar
  • Fornbílar
  • Hugmyndabílar
  • Mótorsport
  • Tækni
  • Umferð

Reynsluakstur

  • Atvinnubílar
  • Fólksbíll
  • Jeppi
  • Skutbíll
  • Sportjeppar
  • Atvinnubílar
  • Fólksbíll
  • Jeppi
  • Skutbíll
  • Sportjeppar

Nýjustu færslurnar

Álit

Volkswagen ID.Buzz GTX – fortíðin mætir nútímanum

18/08/2025
Bílaframleiðsla

Nýr rafknúinn Nissan Micra

18/08/2025
Bílaframleiðsla

Nýr Skoda Octavia Electric er forsýndur með Vision O hugmyndabílnum

05/08/2025

2023 © Bílablogg.is • Allur réttur áskilinn • Bílablogg sf • Kt. 5911211460

Welcome Back!

Skráðu þig inn á aðganginn þinn

Forgotten Password?

Retrieve your password

Please enter your username or email address to reset your password.

Log In
Ekkert fannst
Skoða allt
  • Heim
  • Greinar
    • Bílaframleiðsla
    • Bílaheimurinn
    • Bílasagan
    • Bílasýningar
    • Fornbílar
    • Fréttatilkynning
    • Hugmyndabílar
    • Mótorsport
    • Tækni
    • Umferð
  • Okkar álit
    • Atvinnubílar
    • Fólksbíll
    • Jeppi
    • Skutbíll
    • Sportjeppar
  • Myndbönd
  • Um okkur
  • Samband

© 2022 Bílablogg sf. - Allur réttur áskilinn.