Bakslag í orkuskiptum á Bretlandi?
- Um 60% ökumanna fresta kaupum á rafbílum með hækkandi orkuverði til heimilisnota
- Getur verið að það sé að hægja á hröðum orkuskiptum?
- Fjórðungur bílakaupenda á Bretlandi telur hækkun orkuverðs ekki hafa ekki fælt þá frá rafbílakaupum.
Við heyrum stöðugt af hækkandi orkuverði í Evrópu vegna afleiðinga af innrás Rússa í Úkraínu, og framhaldsaðgerða vegna þess eins og lokunar á gasleiðslunni frá Rússlandi til Þýskalands og þaðan til annarra Evrópulanda.
Einnig hafa borist fréttir af því hvernig samtenging raforkumarkaða í Evrópu er að hækka verð til notenda, jafnvel í einu „orkuríkasta“ landi álfunnar, Noregi, þar sem íbúar í suðurhluta landsins hafa vart efni á að kynda húsin sín lengur vegna þess hve rafmagnsverðið er orðið hátt, og eigendur tvinnbíla bæði í Noregi og Danmörku, sem nota bæði bensín og rafmagn, eru hættir að hlaða bílana sína vegna þess að sú orka er orðin miklu dýrari en bensín eða dísel.
63% breskra ökumanna vilja ekki rafbíl
Sama á greinilega við um á Bretlandi, en þar skrifar David Mullen eftirfarandi grein á vef The Sunday Times Driving:
Um 63% ökumanna segja að hækkandi kostnaður við innlenda orku sé nú fæling frá því að kaupa eða eiga rafknúið ökutæki, samkvæmt niðurstöðum nýrrar könnunar AA (AA eru samtök bifreiðaeigenda á Bretlandi – samsvarandi FÍB hér).
Könnunin náði til yfir 12.500 ökumanna og leiddi í ljós að einn af hverjum tíu hélt því fram að hækkandi orkukostnaður – að mestu knúinn áfram af háu bensínverði vegna hefndaraðgerða Rússa gegn refsiaðgerðum vestrænna ríkja í kjölfar innrásarinnar í Úkraínu – væri ein helsta ástæðan fyrir því að halda fast við bensín- eða dísilbíl.
AA könnunin er sú nýjasta af mörgum slíkum skoðanakönnunum sem undirstrika víðtækari áhrif orkukreppunnar á viðhorf almennings til rafknúinna farartækja, en önnur eftir að fyrirtækið Rivervale Leasing komst að því að af þeim 43% ökumanna sem töldu að Bretland yrði aldrei tilbúið að fullu fyrir heildarskipti yfir í rafbíla nefndi hæsta hlutfallið – 21% – hækkandi orkukostnað og möguleika á hærri gjaldskrám fyrir orku fyrir heimili sem helstu hvatana.?
„Jafnvel með hækkun á raforkukostnaði innanlands, þá er akstur rafbíls töluvert ódýrari en bensín- eða dísilbíll.“
Fyrr í þessum mánuði tilkynnti rafbílahleðslufyrirtækið Osprey um mikla verðhækkun sem varð til þess að kostnaður við endurhleðslu með einu af hraðhleðslutækjum sínum náði hámarki sem nemur 1 pundi á kílóvattstund (samvarar kr. 158,65), sem gerir Osprey að langdýrasta hleðslukerfi Bretlands. Til samanburðar kostar kílóvattstundin í hraðhleðslustöð hjá N1 kr. 45,00.

Fyrirtækið hélt því fram að hækkandi orkukostnaður og ekkert orkuverðsþak fyrir fyrirtæki væru helstu ástæðurnar að baki ákvörðun þess að hækka verðið.
Í ágúst tilkynnti ríkisstjórnin um verð sem nemur 52p (kr. 82,50) á hverja kílóvattstund að hámarki á raforku til heimila, sem hefði, þegar upp er staðið, þýtt að margir rafbílar sem venjulega eru hlaðnir heima hefðu hugsanlega verið sambærilegir í rekstrarkostnaði og dísilbílar.

Nýja orkuverðsábyrgðin á Bretlandi, sem kynnt var 8. september og á að taka gildi 1. október, er hins vegar líkleg til að virka á um 34p á hverja kílóvattstund (kr. 53,94), sem þýðir að hleðsla rafbíls á innanlandsverði mun samt verða mun ódýrari en að keyra á farartæki með brunavél. (til samanburðar er raforkuverðið mun lægra hér á landi, eða frá kr. 6,44 upp í kr. 8,98 eftir því við hvaða orkusala er verið að skipta)
„Með hækkandi orkuverði innanlands er hægt að fyrirgefa ökumönnum það að trúa því að skiptin yfir í rafbíl verði fljótt dýr,“ sagði Jack Cousens, yfirmaður vegamála hjá AA.
„Staðreyndin er hins vegar sú að jafnvel með hækkun á raforkukostnaði innanlands er rafbílarekstur talsvert ódýrari en bensín- eða dísilbíll.“
„Með mikilli áherslu á banni árið á sölu nýrra brennslubíla og sendibíla þurfa löggjafarnir að hafa vakandi auga með því hvernig orkuverð mun hafa jafn mikil áhrif á umskipti yfir í rafvæðingu og hefðbundnar hindranir á eignarhaldi.
Samanburður á rekstrarkostnaði
Samkvæmt rannsókn What Car? tímaritsins, þar sem dísel er nú um £1,80 á lítra, mun dísilbíll sem skilar 60 mpg eða sem svarar 9,92 lítrum á hundraðið vinna á um 13p á mílu til að keyra á móti um 8p á mílu fyrir meðalrafbíla – jafnvel þeir sem eru hlaðnir í almennum hleðslutækjum (þar með talið dýrari hraðhleðslustöðvar eins og Osprey).
Aðrar rannsóknir What Car? hafa sýnt með útreikningi að yfir meðaltal 8.100 mílna (13.035 km) sem breskir ökumenn fara á hverju ári mun rafknúinn borgarbíll (með orkunotkun upp á 3,53 mílur/kWst) kosta 9,6p á mílu en að keyra meðalstóran rafmagnsjeppa (orka) eyðsla: 2,6 mílur/kWst) á 13p á mílu.

Í orkumálum er meirihluti rafknúinna ökutækja þá enn ódýrari í rekstri en dísilígildi þeirra, en nánast jafnræði á milli rekstrarkostnaðar stórs rafmagns jeppa og dísilbíls undirstrikar hversu mikið raforkuverð hefur hækkað frá áramótum á Bretlandi.
Jafnvel áður en jákvætt útblásturshlutfallið við rafbílarekstur er skoðað er hagur neytenda fólginn í lægri þjónustukostnaði og ökutækjagjaldi (vegaskattur) og til þess horfa svarendur könnunar AA.
Fjórðungur aðspurðra sagði að jafnvel hin hraða orkuverðshækkun sem nú stendur yfir hafi ekki fælt þá frá rafbílakaupum.